رفتار والدین و جذب نیکی

حجت الاسلام دکتر رفیعی 

نحوه تعامل پدرها و مادرها با جوانان در بُعد عبادی و اخلاقی چگونه باید باشد ؟ 

نامه سی و یک نهج البلاغه که امام علی (ع) می فرماید : از پدری پیر به فرزندی جوان . حضرت علی به امام حسن (ع) که سی سال داشته می گوید : ای پسرَکم .

 ادبیات گفتار مادر و یا پدر با فرزند چگونه باید باشد ؟ مثلا مادری می خواهد بگوید : پسرم این سی دی که می بینی برای تو بد است . پسرم نماز بخوان این ها را چگونه بیان کند ؟ پنج وظیفه مهم را به آنها میگویم .

 اول این که تکریم شخصیت است . یعنی اینکه با احترام به جوانش سخن بگوید. مقایسه نکند . الفاظ زشت بکار نبرد . نفرین و ناله نکند .

پسر ابوجهل بعد از اینکه پدرش کشته شد و خودش هم در برابر اسلام سرسخت بود ولی تصمیم گرفت مسلمان بشود . تا بر پیامبر وارد شد و پیامبر او را دید ، گفت : آفرین بر کسی که از گناه هجرت کرده و به نیکی آمده است .

 هشام بن حکم امام صادق (ع) را قبول نداشت و دین او چیز دیگری بود . وقتی او را خدمت امام بردند ، این قدر امام او را خوب تحویل گرفت که مرید اما شد .

جوانان بیشتر از اینکه از استدلالات ما تاثیر بگیرند ، از رفتار و برخورد ما تاثیر میگیرند . شما بیست حدیث با تندی و ناسزا در فضیلت نماز اول وقت برای جوان بخوانید این رویش اثر نمی کند ولی یک تکریم شخصیت ، روی او اثر را دارد .

 دوم استدلال و مجاب کردن جوانان است . باید به بچه فهماند این سی دی اثر تخریب دارد که می گویم نگاه نکن . جوانی پیش پیامبر آمد و گفت : من زنا و فحشا را دوست دارم . حضرت گفت : دوست داری کسی به خانواده تو چنین نظری داشته باشد ؟ گفت : خیر . پیامبر گفت : تو به هرکس که نظر داشته باشی بالاخره او هم خواهر ومادری دارد و او را مجاب کرد .

یک جوانی که دوستی های ناشرعی دارد ، ممکن است وقتی بخواهد ازدواج کند ، دست روی هرکس بگذارد ممکن است او هم این دوستی ها را داشته باشد و جامعه ناامن میشود . جوان بگوید : برای اینکه جامعه وخانواده ناامن نشود ، من این دوستی را برقرار نکنم و اگر خواستگاری کسی رفتم این احساس به من دست ندهد .

 جوانی در مشهد به من گفت : من با کسی ازدواج میکنم که شش ماه او را زیر نظر داشته باشم چون اعتمادم سلب شده است . باید جوانان را با دلیل مجاب کرد .

 نکته سوم پرهیز از سرزنش و ملامت است . الان بچه شش ساله هم نمی پذیرد چه برسد به جوان . حدیث داریم : افراط درملامت لجاجت ایجاد میکند . حضرت یحیی فردی را نصیحت کرد و گفت : هیچ گاه کسی راملامت نکن .

 نکته چهارم بحث تقویت نقاط مثبت جوانان است . یک جوانی در مسجد دعا می خواند رسول خدا وقتی دعای او تمام شد ، فرمود : چه قدر قشنگ دعا میخوانی . مثلا الان جوان بلد نیست قرآن بخواند و حمد و سوره اش هم درست نیست ولی جوان مودبی است . بگویید : باریک الله حیف نیست شما با این ادب و حافظه و رشته ای که در دانشگاه قبول شده اید بلد نباشید قرآن بخوانید . تقویت جنبه های مثبت ، کم کم جنبه های منفی را از بین می برود . قرآن می فرماید : پیامبر بشیر و نذیر است . این تاکید روی نقاط مثبت دارد .

نکته آخر مسئولیت بخشی جوان است . به جوانان خودتان مسئولیت بدهید هرچند که آنرا به خوبی انجام ندهند . اگر چیزی از بازار خرید و سر او را هم پنج هزار تومان کلاه گذاشتند ، اشکالی ندارد مهم این است که ایشان به بازار برود و خودش خرید کند . نگویید : تو نمی توانی . این باعث افت در جوانان میشود .

برای جذب نیکی به مردم باید چه کار کنیم ؟  

یکی از راههای این است که زبان شما نباید زبان سرزنش باشد . زبان خیلی از پدرها و مادرها ، زبان سرزنش است . خجالت بکش مردم نماز شب می خوانند تو نماز صبح را هم نمی خوانی . یا اینکه پسر خاله ات دائم در مسجد است و تو نماز نمی خوانی . این مقایسه است . هرکس یک روحیه ای دارد . باید از زبان سرزنش و مقایسه پرهیز بشود .

 ویژگی که ائمه ما در بحث امر به معروف و نهی از منکر داشتند . فردی نمازش را اشتباه می خواند و در نماز صحبت می کرد . وقتی نمازش تمام شد ، پیامبر به او گفت : نماز از سه چیز تشکیل میشود : ذکر ، دعا ، قرآن . او خودش فهمید یعنی در نماز حرف نزن . مستقیم نگفت : در نماز حرف می زنی . این تذکر غیر مستقیم است .

برنامه سازان می توانند بگونه ای فرهنگ نماز را القا کنند که نخواهند مستقیما روی آن دست بگذارند . گاهی ممکن است پسری بخاطر لجبازی با پدر و مادرش به حرفهای آنها گوش نکند . باید از اهرم دوست استفاده کرد . چون ممکن است از دوست تاثیر بپذیرد .

منبع : http://ch3.iribtv.ir/index.php?option=com_content&task=view&id=335&Itemid=463