با وجود شفاعت مسلمانان توسط معصومان، علیهمالسلام، تکلیف حقالناس چه میشود ؟
بر اساس آیات و روایات، همهی مؤمنان و دوستداران پیامبر، صلی الله علیه و آله، و اهل بیت، علیهالسلام، از شفاعت بهرهمند میشوند؛ البته برخی به دلیل پیشینهشان از این رحمت الهیزودتر و برخی دیرتر. اما عدهای نیز هرگز مورد رحمت شفاعت قرار نمیگیرند که عبارتاند از:
1. مشرکان؛ با توجه به آیات 97 تا 101 سورهی شعراء *، در روز واپسین ، مشرکان شفاعت نميشوند و شفاعت شفاعتکنندگان به حال آنان سودی نخواهد داشت. در بسیاری از روایات نیز به این مطلب اشاره شده است؛ از جمله پیامبر گرامی اسلام میفرمایند: «اعطیت خمساً... و اعطیت الشفاعۀ فادخرتها لامتی فهی لمن لا شریک بالله شیئاً؛ خداوند بزرگ به من پنج امتیاز عطا کرده است... یکی از آنها شفاعت است که آن را برای امت خود نگاه داشتهام؛ و برای کسی است که مشرک نباشد». ((1
2. کافران؛ از آیات 41 تا 48 سورهی مدثر ** میتوان فهمید که روز رستاخیز، کافران بهرهای از شفاعت نمیبرند و شفاعت به حال آنان سودی نخواهد داشت.
3. ستمگران؛ قرآن مجید میفرماید: «ما للظالمین من حمیمٍ و لاشفیعٍ یطاع؛ برای ستمگران نه یاری است نه شفاعتگری که مورد اطاعت پیامبر باشد. (2)پیامبر گرامی اسلام، صلی الله علیه و آله، در اینباره میفرماید: «ما شفاعتی فی اصحاب الکبائر ما خلا اهل شرک و الظلم؛شفاعت من برای کسانی است که مرتکب گناه بزرگ شده باشند و جز شرک و ستم کاری». (( 3 یکی از نشانههای بزرگ ستمکاری و ظلم، تضییع حقوق دیگران میباشد؛ چه مالی یا و چه غیر مالی از قبیل گرفتن وقت و... . افراد ظالم با توجه به حقوقی که تضییع نمودهاند ستمگر میباشند؛ لذا مورد شفاعت قرار نمیگیرند . علامه جعفری میفرماید: شفاعت در امور حق اللهصورت میگیرد و در امور حق الناسکه از گناهان خیلی بزرگ و کبیره میباشد و نزدیک به شرک است شامل نخواهد شد. حق الناسخیلی مهم است در روایات نقل شده است که خداوند متعال میفرماید: من در روز قیامت میتوانم از حق خود بگذرم اما ازحقالناس نمیتوانم بگذرم .
4. خائنان؛ یکی دیگر از گروههایی که شفاعت شاملشان نميشود خائناناند. پیامبر گرامی اسلام، صلی الله علیه و آله،میفرماید: «من غش ... لم یدخل فی شفاعتی؛(4) هر کس ... خیانت کند از شفاعت من بیبهره خواهد بود»یکی از مصادیق بارز خیانت همین حقالناس است.
5. سبکشمارندگان نماز؛ امام صادق، علیهالسلام، میفرماید : «لاینال شفاعتنا من استخف بالصلاة؛کسی که نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما دست نمییابد».(5
6. دشمنان خاندان رسالت؛ حدیث در این مورد زیاد است.
خلاصه اینکه حقالناس بخشوده نخواهد شد.
پی نوشت :
1. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارالکتب العلمیه، بیروت، ج4، ص 416.
2. قرآن مجید، غافر، آیهی18.
3. الخصال، محمد بن علی بن حسین بن بابویه (شیخ صدوق)، تهران، ص355.
4. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارالکتب العلمیه، بیروت، ج1، ص72.
5. اصول کافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج3، ص270.
6. شفاعت و زیارت ، برگرفته از آثار آیت الله جعفر سبحانی، نویسنده (جمعی از محققان) .
منبع :http://www.epaqr.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=379:1391-08-14-08-27-05&catid=82:1391-08-14-07-07-13&Itemid=78
* تَاللَّهِ إِنْ کُنَّا لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ «97» إِذْ نُسَوِّيکُمْ بِرَبِّ الْعالَمِينَ «98» وَ ما أَضَلَّنا إِلاَّ الُْمجْرِمُونَ «99» فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ «100» وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ «101»
«به خدا سوگند که ما در گمراهي آشکاري بوديم، * چون شما را با پروردگار عالميان برابر ميشمرديم! * اما کسي جز مجرمان ما را گمراه نکرد. * (افسوس که امروز) شفاعتکنندگاني براي ما وجود ندارد، * و نه دوست گرم و پرمحبتي.*
** عَنِ الُْمجْرِمِينَ «41» ما سَلَکَکُمْ فِي سَقَرَ «42» قالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّينَ «43» وَ لَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِينَ «44» وَ کُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضِينَ «45» وَ کُنَّا نُکَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ «46» حَتَّى أَتانَا الْيَقِينُ «47» فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِينَ «48»
از مجرمان: * چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟!» * ميگويند: «ما از نمازگزاران نبوديم، * و اطعام مستمند نميکرديم، * و پيوسته با اهل باطل همنشين و همصدا بوديم، * و همواره روز جزا را انکار ميکرديم، * تا زماني که مرگ ما فرا رسيد.» * از اين رو شفاعت شفاعتکنندگان به حال آنها سودي نميبخشد.*
منبع : قرآن مجید ترجمه آیت اللهمکارم شیرازی |