عاقبت بخیری انسان
درخواست عاقبت بخیری انسان از خداوند متعال
انسانها گوناگون هستند. برخی همه عمر در مسیر خوبی و پاکی قدم می زنند. برخی برعکس همه عمر به سمت بدی و شرور و برخی نیمه اول عمر خوبند و نیم آخر بد و عاقبت بشرّ می شوند و برخی بر عکس ابتداء ممکن است که بد باشند ولی آخر عمر خوب می شوند. عاقبت به خیری برای کسانی که خوب هستند یکی از مسائل مهم واساسی است لذا در قرآن از زبان بندگان صالح می خوانیم:
ربنا لا تزع قلوبنا بعد اذ هدیتنا وهب لنا من لدنک رحمه انک انت الوهاب.
پروردگارا پس از آنكه ما را هدايت كردى دلهايمان را دستخوش انحراف مگردان و از جانب خود رحمتى بر ما ارزانى دار كه تو خود بخشايشگرى.1
امام هفتم علیه السلام فرمود:
یا هشام ان الله قد حکی عن قوم صالحین انهم قالوا ربنا لا تزع قلوبنا بعد اذ هدیتنا وهب لنا من لدنک رحمه انک انت الوهاب. حین علموا ان القلوب تزیغ و تعودالی عماها ورداها و انه لم یخف الله من لم یعقل عن الله و من لم یعقل عن الله لم یعقد قلبه علی معرفه ثابته یبصرها و یجد حقیقتها فی قلبه ولا یکون معه کذلک الا من کان قوله لعمله مصدقا و سّره لعلانیته موافقا لان الله تعالی لم یدل علی الباطن الخفی من العقل الا بظاهر منه و ناطق عنه.
ای هشام خداوند از زبان انسانهای صالح نقل کرد که خدایا قلب ما را بعد از هدایت دچار شک و میل به باطل نکن چون فهمیدند که قلبها ممکن است دچار انحراف شوند و به همان کوری برگردند و کسی که تعقل درستی از خداوند ندارد از او خائف نخواهد بود و معرفت ثابت نخواهد داشت و راه عاقبت بخیری جز از طریق همراهی گفتار و کردار حاصل نخواهد شد......2
وامام صادق علیه السلام فرمود:
اکثروا ان تقولوا ربنا لاتزع قلوبنا بعد ازهدیتنا و لا تأمنوا الزیغ.
بسیار این دعا را بخوانید و هرگز احساس ایمنی از میل به باطل نکنید.3
مسأله عاقبت بخیری آن قدر مهم است که در صحیفه سجادیه امام دعائی بخصوص دررابطه با آن دارد.
یامن ذکره شرف للذاکرین ویا من شکره فوز للشاکرین و یامن طاعته نجاه للمطیعین صل علی محمد و آله و اشغل قلوبنا بذکرک عن کل ذکر و السنتنا بشکرک عن کل شکر و جوارحنا بطاعتک عن کل طاعه فان قدّرت لنا فراغا من شغل فاجعله فراغ سلامه لا تدرکنا فیه تبعه ولا تلحقنا فیه سئمه حتی ینصرف عنا کتاب السیئات بصحیفه خالیه من ذکر سیئاتنا و یتوّلی کتاب الحسنات عنا مسرورین بما کتبوا من حسناتنا و اذا انقضت ایام حیاتنا و تصرمت مدد اعمارنا وا ستحضرتنا ادعوتک التی لابد منها و من اجابتها فصل علی محمد و آله و اجعل ختام ما تحصی علینا کتبه اعمالنا توبه مقبوله لا توقفنا بعدها علی ذنب اجترحناه ولا معصیه اقترفناها و لا تکشف عنا ستراً سترته علی رووس الاشهاد یوم تبلوا خبارعبادک انک رحیم بمن دعاک و مستجیب لمن ناداک.
ای کسی که یاد او برای ذاکرین شرافت است و ای کسی که شکر او برای شاکران موجب رستگاری وطاعت او موجب نجات اهل طاعت پس بر محمد و آل او درود فرست و قلب ما را به یاد خودت از هر یادی باز دار و زبان ما را به شکر خودت از هر شکری نگه دار و جوارح ما را به طاعت خود از هر طاعتی محافظت فرما و اگر فراغ از شغلی برای ما مقدر می کنی آن را فراغ سلامت قرار ده که بدون تبعات و خستگی باشد تا نویسندگان عمل ما صحیفه عمل را از گناه خالی و از حسنات پر و موجب خوشحالی ملائکه شود و هنگامی که عمر ما به آخر می رسد و اجل حتمی فرا می رسد که چاره ای از آن نیست پس درود بر محمد و آل او بفرست و خاتمه عمل ما را توبه قبول شده قرار ده که بعد از آن به جرم گناهی ما را نگه ندارند و بجرم معصیتی ما را عقوبت نکنند و هرگز پرده هائی که افکنده ای از ما برندار....4
بهترین عاملی که باعث رسیدن به این معنی می شود ذکر و یاد خداوند و توجه به حضرت حق است زیرا غفلت هاست که مسیر را تغییر می دهد و یاد خداوند مانع محکمی از غفلت است خصوصاً که گاه خود خداوند جلوی خطا رفتن آدمی را می گیرد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
قال الله تعالی اذا کان الغالب علی قلب عبدی الاشتغال بی نقلت شهوه عبدی فی مسألتی و مناجاتی فاذا کان عبدی کذلک فاراد ان یسهو حلت بینه و بین ان یسهوا او ذلک اولیائی حقا اولئک الابطال حقا اولئک الذین اذا اردت اهل الارض بعقوبه زویتها عنهم من اجل اولئک الابطال.
هنگامی که یاد من بر قلب بنده ای غالب باشد میل او را در سوال از خود قرار می دهم و جلوی اشتباهات او را می گیرم اینان اولیاء من هستند که بسیاری از بلاها را بوسیله آنان از بندگان برمی دارم.
اگر آدمی بتواند حالت ذکر را حفظ کند گویا همیشه در نماز است. امام باقر علیه السلام فرمود:
لایزال المومن فی صلاه ما کان فی ذکر الله عز وجل قائما کان او جالساً او مصطجعا ان الله عز و جل یقول الذین یذکرون الله قیاما و قعودا و عل جنوبهم.
همیشه مومن در نماز است اگر به یاد خداوند باشد خداوند فرمود در حال ایستاده نشسته و خوابیده او را یاد می کنند.
آری بقول باباطاهر عریان:
خوشا آنان که الله یارشان بی که حمد وقل هو الله کارشان بی
خوشا آنان که دائم در نمازند بهشت جاودان مأوایشان بی
نمونه ای از توجه کامل:
مالک بن دینار می گوید: باجوانی روبه رو شدم که آثار بندگی در چهره اش نمایان بود و آرام قرار نداشت آن چنان گریه می کرد که اشک بر گونه هایش جاری بود. از او پرسیدم کیستی؟ گفت: بنده ای که از مولایش گریخته. گفتم: بازگرد و عذرخواهی کن.گفت: عذر خواهی نیازمند توضیح و دلیل قانع کننده ایست و من هیچ توضیحی برای فرار ندارم کسی که مقصّر است چگونه عذرخواهی کند؟گفتم: کسی را که مولایت حرف او را می پذیرد واسطه کن. گفت: همه شفیعان از او در هراسند. گفتم: به خدمت مولایی دیگر غیر از او درآی. گفت: کسی که با مولای مهربان و نیکوکارش به بدی رفتار کند شایسته ی بندگی مولایی غیر او نخواهد بود.گفتم: مولای تو کیست؟ گفت: آن کس که در کودکی مرا پرورش داد و چون بزرگ شدم به معصیت و نافرمانی او پرداختم. با من شرطی کرد و وفا نمود وضمانت کرد و عطا فرمود اما من بوی خیانت کردم در حالی که مرا می دید معصیتش کردم او بود که مرا به نیکوئی زنده نگه داشت. گفتم: با خویش مدارا کن که ممکن است آتش خوف تو را هلاک کند. گفت: این بهتر است و سزاوار آنم سپس ناله ای کشید و جان داد.
-----------------------------------------------------
1ـ آل عمران/8
2ـ کافی ج 1/18 و تفسیر صافی ج 2/15.
3ـ عیاشی ج1/164 و تفسیر صافی
4ـ صحیفه سجادیه /دعاه 11.
منبع : http://www.emamjome.com |